„Street art”, czyli sztuka ulicy, kojarzy się nam zazwyczaj z różnymi malunkami, mniej lub bardziej udanymi, na ścianach i murach. Jednak niewiele osób wie, jak wiele oblicz ma sztuka ulicy i że może przybierać formy, nie tylko malarskie, czy graficzne. Co kryje się pod nazwą Street art, oraz co się do niej zalicza? Odpowiedź najdziecie w tym artykule.
Graffiti – od wandalizmu po dzieło sztuki
Nie każde malowidło na ścianie to graffti, nie każde graffiti to mural. Czym różnią się te dwa typy obrazów pojawiających się w przestrzeni publicznej?
Graffiti to wykonywane farbami sprayowymi rysunki i napisy różnego rodzaju. Mogą mieć one mniejszą i większą wartość artystyczną. Tworzone są one odręcznie lub za pomocą specjalnych szablonów, które przygotowują sobie graficiarze. Większość autorów stara się wypracować swój własny, indywidualny styl, który będzie go wyróżniał wśród innych malunków graffiti. Większość podpisuje swoje prace za pomocą łatwych do rozpoznania symboli czy pseudonimów, by być rozpoznawalnym dla swojej grupy, jednak są anonimowi dla reszty otoczenia. Choć niektóre działania graficiarzy są uznawane za akty wandalizmu, jednak coraz więcej młodych artystów stara się tworzyć niezwykłe działa na wysokim poziomie, przykładem mogą może być graffiti 3d.
Dlatego też coraz częściej twórcy tej sztuki jest zapraszanych, by pokryć malunkami powierzchnie szarych murów i ścian. Przykłady i zdjęcia ciekawych projektów graffiti znajdziesz na Rytmy.pl – muzyka. Ulica. Popkultura.
Mural – wielkoformatowe obrazy na ścianach budynków
Murale to monumentalne obrazy pokrywające całe ściany budynków. Co ciekawe, ta forma artystyczna w przestrzeni publicznej, była już znana i stosowana w Polsce w okresie PRL-u. Były one wykorzystywane jako rodzaj reklamy w przestrzeni publicznej, które promowały działalność monopolistycznych przedsiębiorstw, czy też instytucji Państwowych. Przykładem może być mural z reklamą Pewexu w Łodzi, Miraculum w Krakowie, czy też nieistniejące murale Foton i Jubiler w Warszawie.
Po zakończeniu okresu PRL-u sztuka ta zniknęła niemal na dwie dekady. Wiązało się to nie tylko ze skojarzeniami ze złymi czasami, lecz również z faktem, że jest to wymagająca technika malarska. Na szczęście powoli murale wracają do łask i przestrzeni publicznej upiększając miasta.
Wlepka – małe formy sztuki ulicznej
Niewielkie nalepki pojawiające się w różnych miejscach przestrzeni miejskich, to również rodzaj Street artu. Można je spotkać niemal wszędzie, na przystankach, w autobusach i tramwajach, znakach drogowych. Wlepki mogą mieć formę tekstu lub grafiki, które często wyrażają komunikat polityczny lub społeczny. Mają formy prostych i wyrazistych znaków, bądź symboli przekazujących konkretne poglądy.
Happening – żywa sztuka Street artu
Sztuka uliczna to nie tylko formy malarskie i graficzne. Jedną z lepiej znanych forma street artu są happeningi. Czym jest dokładnie happening? To wydarzenie uliczne przygotowywane przez artystów amatorów lub profesjonalistów. Zazwyczaj ma określoną narrację i dramaturgię. Artyści wykorzystują ekspresję twórczą do wyrażania i elementy improwizacji wciągając widza w przestrzeń wydarzeń artystycznych. W odróżnieniu od teatru, tu znika bariera między aktorem a odbiorcą. Jednym z najbardziej znanych twórców happeningów w Polsce był Tadeusz Kantor.