“Euforia” – książka inspirowana biografią Margaret Mead

pobrane (1)Dla nikogo, kto interesuje się antropologią, kulturą i socjologią postać Margaret Mead nie będzie obca. Należny ona do grona czołowych antropologów pierwszej połowy XX wieku. Książka „Euforia” Lily King opowiada właśnie o niej i dwóch innych antropologach, mężczyznach jej życia. Chociaż imiona zostały zmienione, nazwy badanych plemion stworzone przez autorkę, a fabuła jest fikcją, w trakcie lektury przenosimy się w lata 30. ubiegłego wieku, kiedy antropologia dopiero się rozwijała, kiedy poznawanie „dzikich plemion” było szczególnie ważne, a wojna ani zachodnia cywilizacja nie zdążyły zniszczyć dziewiczego piękna Nowej Gwinei.

Nell od dwóch lat jest żoną Fena i oboje są antropologami. Kobieta jest autorką dość kontrowersyjnej jak na tamte czasy książki, opisującej seksualność nastolatków wśród badanych plemion. W pewnym momencie do ich badań przyłącza się jeszcze jeden mężczyzna – Bankson. Razem z bohaterami poznajemy nie tylko klimat typowy dla tamtego okresu, różnice jakie cechują poszczególne plemiona, trudności w komunikacji, opory przed nieznanym i sekrety ludzkiej psychiki. Autorka obok Margaret Mead, czyli książkowej Nell, postawiła dwóch mężczyzn jej życia. Do napisania książki skłoniła ją biografia słynnej badaczki.

„Ktoś z sąsiedniej wsi był nad morzem i przywiózł nowe tańce plażowe. Dotychczas starsze pokolenie zakazywało plażowych tańców, ale w tym tygodniu wszyscy się ich nauczyli. Wziąwszy pod uwagę, że ich tradycyjny taniec zawiera wymachiwanie penisem, twardym i szybko, oraz naśladowanie kopulacji z precyzyjną dokładnością, nowe tańce wydają się niewinnym hokus – pokus. Mężczyźni pomalowali siebie nawzajem w tak kunsztowne wzory, jakich nie widziałam na ich najdroższej ceramice. Wszyscy przystrojeni są w girlandy najbardziej wyszukanych muszli, sznury + sznury + sznury, i trzeba wrzeszczeć, żeby przekrzyczeć ich grzechot.”

W kilku zdaniach trudno opowiedzieć o „Euforii”, która z jednej strony jest powieścią, z drugiej obrazem wielobarwnej kultury, z trzeciej podróżą w głąb ludzkiej natury. Porusza wiele aspektów jak przystosowanie społeczne, przywiązanie do korzeni, obserwacje widziane z perspektywy outsidera i zbrodnie kolonializmu. Jeżeli miałabym przyrównać książkę do innego autora, na myśl przychodzi mi tylko Conrad i jego „Jądro ciemności”. Pomijając kwestie społeczne, cała akcja rozgrywa się w tropikalnym klimacie, gdzie brakuje powszechnych zdobyczy cywilizacji, jest intrygująca, nie raz zaskakująca. Do tego dochodzą burzliwe relacje między trójką głównych bohaterów przypominające na zmianę zalotny i zaborczy taniec, który zbliża i oddala. Jeden z bohaterów, Bankson porównał ich rozmowy do seksu. Nauka balansuje na granicy erotyzmu, głębokie uczucia na granicy żądzy i pożądania.  Te relacje i zależności są nie mniej barwne niż rytuały odprawiane przez tubylców, których na swojej drodze spotykają badacze.

Pomimo tego, że zarówno fabuła, jak i pojawiający się tubylcy stanowią jedynie fikcję literacką, autorka sprawiła, że można bez problemu wyobrazić sobie poszczególne sytuacje, samotność i codzienne życie antropologa. Jako socjolog jestem książką zachwycona. Antropologię uważałam już na studiach za coś fascynującego, barwnego, tajemniczego. Wielokrotnie zastanawialiśmy się, ile potrzeba czasu, by poznać i „czuć” daną kulturę. Lily King pokazuje świeże spojrzenie na te kwestie, przez co „Euforia” zyskała moje uznanie. Biorąc pod uwagę to, że otrzymała prestiżowe nagrody i znajduje się na liście bestsellerów, nie tylko ja uważam “Euforię” za pozycję godną uwagi.


Za egzemplarz do recenzji dziękujemy Wydawnictwu Rebis

rebis-logo

Komentarze

komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Facebook IconTwitter IconŚledź nas n Instagramie!Śledź nas n Instagramie!

Korzystając z tej witryny akceptujesz politykę prywatności więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close